სომხეთის პრეზიდენტს სერჟ სარგსიანს განზრახული აქვს საქართველოს მიმდინარე წლის ბოლომდე
ორდღიანი სამუშაო ვიზიტით ეწვიოს. ჯერ-ჯერობით, ვიზიტის პროგრამა გამოქვეყნებული არ არის, თუმცა, რასაკვირველია, იგი თბილისში ყოფნისას შეხვდება თავის ქართველ კოლეგას - გიორგი მარგველაშვილს და პრემიერ-მინისტრ გიორგი კვირიკაშვილს. სავარაუდოდ, სერჟ სარგსიანი მოლაპარაკების დროს დასვამს საკითხს „სტაბილური და მდგრადი სახმელეთო გზის“ თაობაზე სომხეთსა და რუსეთს შორის, საქართველოს ტერიტორიის გავლით.დღეს სომხეთ-რუსეთს შორის კავშირი ორი მიმართულებით ხორციელდება - ფოთი-ნოვოროსიისკის საზღვაო გზით (ბორანით, რაც საკმაოდ რთული და ძვირადღირებულია) და სახმელეთო გზით - საავტომობილო ტრასით (ერევან-თბილისი-ვლადიკავკაზი), რაც ასევე რთულია და სახიფათო, განსაკუთრებით ზამთრის პერიოდში.
სომხეთი დიდი ხანია ეძებს რუსეთთან დამაკავშირებელ ალტერნატიულ გზებს, რომლებიც სტაბილური იქნებოდა. არსებობს სამი სავარაუდო მიმართულება: პირველი - რკინიგზის აღდგენა აფხაზეთის გავლით, მეორე - კახეთ-ავარეთის ახალი საავტომობილო გზის მშენებლობა და მესამე - საავტომობილო გზა გორი-ცხინვალი-ვლადიკავკაზი. ეს უკანასკნელი ყველაზე კომფორტული მარშრუტია, მაგრამ პოლიტიკური მიზეზების გამო მისი ამოქმედება ვერ ხერხდება. მთავარი მიზეზი შემდეგშია: საქართველოს ხელისუფლება წინააღმდეგია, რომ პროექტში ყოფილი სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის დღევანდელი ხელისუფლება იყოს ჩართული. ბოლო დროს პრობლემის გადაწყვეტაში ერთგვარი „სინათლე გამოჩნდა“ - სატრანსპორტო დერეფნების ამოქმედება შვეიცარიის კომპანიის შუამავლობით განხორციელდება, რომელიც ტვირთების საბაჟო გაფორმებას მოახდენს (საქართველო-რუსეთს შორის 2011 წელს დადებული შეთანხმების შესაბამისად).
როგორც ჩანს, სერჟ სარგსიანის ვიზიტიც უმთავრესად ამ პრობლემას უკავშირდება. როგორც რუსეთთან ურთიერთობის საკითხებში საქართველოს პრემიერ-მინისტრის სპეცწარმომადგენელმა ზურაბ აბაშიძემ განაცხადა, ამას წინათ პრაღაში გრიგორი კარასინთან შეხვედრის შედეგად სავაჭრო-სატრანსპორტო დერეფნების ამოქმედება, როგორც არასდროს, ისე ახლოა განხორციელებასთან. რამდენადაც ზურაბ აბაშიძე გამოცდილი დიპლომატია, ამ თემაზე ფრთხილად საუბრობს, თუმცა, მისი დიპლომატიური ფრაზეოლოგიის მიღმა, „სტროფებს შორის“ შეიძლება სერჟ სარგსიანის ვიზიტის მთავარი მიზანი ამოვიკითხოთ.
- ბატონო ზურაბ, იმსჯელეთ თუ არა გრიგორი კარასინთან საქართველოს სამხედრო გზაზე ახალი გვირაბის მშენებლობის შესახებ?
- ამ გზის ინფრასტრუქტურული რემონტი და მოდერნიზაცია დიდი ხანია ორივე მხრიდან მიმდინარეობს - რუსეთისა და საქართველოს მიერ, რაც მომავალ წელსაც გაგრძელდება.
- გქონდათ თუ არა საუბარი სტაბილური სახმელეთო გზის თაობაზე რუსეთსა და სომხეთს შორის?
- ვაჭრობის ზრდის შესაბამისად აუცილებელი ხდება საქართველოს სამხედრო გზის გამტარუნარიანობის გაზრდაც. ჩვენი სახელმწიფო ამაში დაინტერესებულია. ამ გზაზე გადის ქართული, სომხური, თურქული, აზერბაიჯანული და ირანული ტვირთები. ეს გზა ყველასთვისაა. ასე რომ, ჩვენ აუცილებლად გავაგრძელებს მის რემონტს და მოდერნიზებას.
- თქვენი აზრით, საკითხი ეხება სომხეთის ინტერესების ლობირებას, რომელიც ყველაზე მეტადაა დაინტერესებული კომუნიკაციის განვითარებით?
- ამ გზით ყველა სარგებლობს და რასაკვირველია, პირველ რიგში ჩვენი უშუალო მეზობლები, მათ შორის სომხეთიც, რომლის ტვირთების 50% რუსეთში ზემო ლარსით გადის. სხვათა შორის, ბოლო დროს სწრაფად მატულობს თურქული ტვირთების ტრანზიტიც. რაც შეეხება ახალ გვირაბის მშენებლობას, ჩვენ ამ საკითხს მოსკოვთან არ ვათანხმებთ. ასეთი კონკრეტულ საკითხები საქართველოს საშინაო საქმეა და მათზე გადაწყვეტილებას მთავრობა იღებს. ჩვენ გამოვდივართ საქართველოს, როგორც სატრანზიტო ქვეყნის ინტერესებიდან, ამიტომაც ხელს ვუწყობთ ყველა შესაძლებელ მიმართულებას.
- როდის გადაწყდება ალტერნატიული გზების საკითხი შვეიცარიული კომპანიის მონაწილეობით?
- ეს უახლოეს ხანში გამოჩნდება.
- შეიძლება დეკემბრის ბოლომდე?
- ვნახოთ, ვნახოთ... ამას უახლოეს ხანში გავიგებთ. რაღაც წინსვლა უკვე არის, მაგრამ ერთმნიშვნელოვნად ვერაფერს გეტყვით. თუმცა დღეს შაბათია (ინტერვიუ ჩაწერილია შაბათს - ს.კ.), მე კი სამშაბათობით, ხუთშაბათობით და შაბათობით ოპტიმისტი ვარ ხოლმე (იცინის).
წყარო: «Вестник Кавказа» (რუსეთი)